Yüksek Tansiyon Nasıl Teşhis Edilir?

Kan basıncı için normal değerler büyük tansiyonun 120 mm Hg'nın (civa basıncı), küçük tansiyonun ise 80 mm Hg'nın altında olmasıdır. Farklı iki günde en az iki kez yapılan ölçümlerde 19 yaşını geçmiş bir bireyde büyük tansiyonun 140 mm Hg ve üzerinde ya da küçük tansiyonun 90 mm Hg ve üzerinde olmasına hipertansiyon (yüksek tansiyon) adı verilmektedir.

Ancak bazen kişinin yüksek tansiyonu olup olmadığı net olarak belirlenemez. Çünkü kan basıncı değerleri ölçümün muayenehanede veya evde yapılmasına göre farklılık gösterebilir.

Beyaz Önlük Yüksek Tansiyonu: Kan basıncı değerleri dışarıda normal seyrederken genellikle doktorun yanında daha yüksek çıkar. Bu fark endişe veya sıra dışı bir duruma verilen tepkiye bağlanmaktadır. Kan basıncı değerleri tekrarlanan doktor muayenelerinde yüksek çıkarken evde yapılan ölçümlerde normal çıkıyorsa, bu durum “beyaz önlük yüksek tansiyonu” olarak adlandırılır. Beyaz önlük yüksek tansiyonunun toplumda görülme sıklığı ortalama %13’tür. Bu oran yüksek tansiyonu olan kişilerde %32’ye çıkmaktadır.

Maskeli Yüksek Tansiyon: Bunun aksine, kan basıncı muayene sırasında normal olup, tıbbi ortam dışında anormal düzeyde yüksek olabilir. Bu durum ise “maskeli yüksek tansiyon” olarak adlandırılır. Maskeli yüksek tansiyonunun toplumda görülme sıklığı yaklaşık %13’tür. Bu tür hastalarda tansiyon değerlerini belirleyebilmek için evde tansiyon ölçümü yapılabilir veya tansiyon holter yöntemi kullanılabilir.

Evde Tansiyon Ölçümü: Doktorunuz her gün tansiyonunuzu ölçüp takip defterine yazmanızı isteyebilir. Bu şekilde hem muayenehane dışındaki tansiyon değerleriniz takip edilmiş olur hem de tedaviniz buna göre düzenlenir. Evde tansiyon takibinin sağlıklı olması için doğru ölçen bir alete sahip olmak ve doğru ölçme yöntemini bilmek gereklidir. Kan basıncı ölçüm aletleri, otomatik olan ve otomatik olmayanlar olmak üzere ikiye ayrılır. Kullanımının kolay olması nedeni ile evde otomatik alet kullanımı tercih edilmektedir. Otomatik aletler kan basıncını kol veya bilekten ölçebilir.

Son yıllarda teknolojide gelişmeler olmasına rağmen bilekten ölçen aletlerde hatalı ölçüm sık karşılaşılan bir problemdir. Evde tansiyonunuzun ölçümü ile ilgili uzman videomuzu izlemek için lütfen tıklayınız.

Tansiyon Holter: Tansiyon holter kan basıncının taşınabilir bir cihazla 24 saat boyunca belirli aralıklarla ölçülmesi işlemidir. Böylece, günlük aktiviteler ve gece uyku sırasında kan basıncı hakkında bilgi sağlanır. Bu alet hastanın koluna takılan bir manşon ve kayıt cihazından oluşmaktadır.

Tansiyon holter kullanırken normal günlük aktivitelerinize devam etmeniz ancak ağır egzersizden kaçınmanız, manşon şişirilirken hareket etmemeniz, konuşmamanız ve manşon kalp seviyesinde olacak şekilde kolunuzu hareketsiz tutmanız istenir. Ayrıca ilacınızı aldığınız saat, öğünlerinizin saati, yatış ve uyanış saatlerinize ek olarak kan basıncınızı etkileyebilecek belirtiler ve olaylar konusunda günlük tutmanız istenir.

Referanslar: 1. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Hipertansiyon tedavi kılavuzu ve yaşam tarzı önerileri. http://www.temd.org.tr/admin/uploads/tbl_bilgi/20180618104410-2018tbl_bilgi0c632fb389.pdf. Son erişim tarihi: 22 Mart 2019. 2. Mancia G, et al. 2013 ESH/ESC guidelines for the management of arterial hypertension: the Task Force for the Management of Arterial Hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2013;34(28):2159-219. 3. Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği. Kan Basıncı Ölçümü. http://www.turkhipertansiyon.org/pdf/dogruKanBasinci/3-5.pdf. Son erişim tarihi: 22 Mart 2019.