Kalp Yetersizliği ve Egzersiz

Kalp yetersizliği ile yaşamanın en iyi yollarından biri fiziksel aktivitede bulunmak ve egzersiz yapmaktır. Geçmişte kalp yetersizliği olan insanların dinlenmeleri ve sakin olmaları önerilirdi. Oysa bugün, güçlü bilimsel kanıtlar fiziksel aktivite ve egzersizin kalp yetersizliği olan insanların büyük çoğunluğu için sağlıklı ve güvenilir olduğunu göstermiştir.

Egzersiz yapmaya nasıl başlayabilirim?

Egzersiz programına başlamadan, yaptığınız egzersizin miktarını artırmadan veya tipini değiştirmeden önce kalbinizin üzerine taşıyabileceğinden daha fazla yük yüklemediğinizden emin olmak için doktorunuza danışın. Kalp yetersizliği olan bireyler egzersiz düzeyini kademeli ve yavaş yavaş arttırmalıdır. Bu süreçte öncelikle eviniz ve yakın çevrenizde yapabileceğiniz kısa süreli kolay egzersizler ile başlamanız uygundur:

• Mutfak işleri,
• Ev süpürmek,
• Gündelik market ihtiyaçlarını gidermek başlangıç olarak iyi seçeneklerdir.

Egzersiz düzeyinizi artırabilecek ufak işler planlayın:

• Şu an yapabileceğiniz bir aktiviteyle başlayın. Bu günde 10 dakika yürüyüş de olabilir (gidiş geliş 5’er dakika olacak şekilde)
• Birinci gün, planladığınızı yapın. Yapabilecek gibi hissetseniz bile daha fazlasını yapmayın. İhtiyaç duyarsanız dinlenmek için durun.
• Bir sonraki gün de aynı oranda egzersiz yapın. Çok yorulursanız, sonraki günler daha azını yapın. İyi hissederseniz, o hafta her gün aynı oranda yürüyün.
• Her hafta yapacağınız egzersiz miktarını artırmayı planlayın. Aktivitenizi biraz daha uzun bir süre veya daha uzak bir mesafeye planlayın.
• Bulunduğunuz ortamdaki veya hastanedeki egzersiz programları ile ilgili olarak doktorunuzla veya hemşirenizle konuşun.

İdeal egzersiz süresi haftanın en az 5 günü günde 30 dakika yürüyüştür. İdeal süreye ulaştıktan sonra egzersiz programını aynen devam ettirin. Egzersize her zaman ısınma hareketleriyle başlayın ve bitirirken tempoyu yavaş yavaş düşürün.

UYARI: Sabit bir dirence karşı kuvvet uygularken kasın boyunda herhangi bir değişiklik yaratmayan egzersizlerden (ağırlık kaldırma, barfiks hareketleri, mekik çekme vs. gibi) kaçının.

Aşağıdaki durumlarda egzersiz yapmayın:

• Yeni yemek yediyseniz (en az 1-2 saat bekleyin)
• Dinlenme halindeyken nefes darlığı yaşıyorsanız veya normalden farklı belirtileriniz varsa
• Yorgun hissediyorsanız
• Ateşiniz veya enfeksiyonunuz varsa, kendinizi hasta hissediyorsanız
• Göğsünüzde rahatsızlık veya ağrı varsa
• Geçtiğimiz hafta içerisinde ilaçlarınızda büyük bir değişiklik olduysa.

Kardiyak rehabilitasyon

Kardiyak rehabilitasyon, kalp hastalarının ileride tekrar kalpleriyle ilgili bir sorun yaşama riskini azaltmak ve hastaların günlük yaşamlarına daha kolay dönmesini sağlamak amacıyla uygulanan bir programdır. 

Kardiyak rehabilitasyon programları başlıca iki bölümden oluşur:

1. Hastanın fiziksel aktivite toleransı ve günlük yaşam aktivitelerini uygulama yeteneğini artırmak üzere tasarlanmış egzersiz reçetesi,

2. Hastanın sigarayı bırakması, kan basıncını düşürmesi, yeme alışkanlıklarını değiştirmesi, kilo vermesi, kolesterol düzeylerini düşürmesi ve psikolojik iyilik halini düzeltmesinde yardımcı olacak eğitim, rehberlik, davranış düzeltme girişimleri

Kardiyak rehabilitasyon ile kalp hastalığı olan kişiler sosyal hayattan çekilmekten ve aktivite kısıtlamasından kurtarılabilirler. Doktorunuza kardiyak rehabilitasyon programından nasıl yararlanabileceğiniz konusunda danışabilirsiniz.

Referanslar: 1. Heart Foundation. Staying Well With Heart Failure. http://www.heartfoundation.org.nz/shop/product_view/853/staying-well-with-heart-failure-a4-booklet. Son erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 2. Türk Kardiyoloji Derneği, Kalp Yetersizliği Çalışma Grubu, Hasta bilgilendirme broşürü. http://old.tkd.org.tr/CG/007/kalp-yetersizligi-calisma-grubu/sayfa/hasta_bilgilendirme_brosuru. Son erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 3. TKD Kalp Damar Sağlığı Bilgilendirme Portalı. Kalp yetersizliği hastaları için yaşam biçimi ve beslenme. http://issuu.com/journalagent/docs/tkd.brosur.hbk.01?viewMode=magazine&mode=embed. Son erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 4. American Heart Association. 5 Steps to Loving Exercise ... Or At Least Not Hating It. http://www.heart.org/HEARTORG/GettingHealthy/PhysicalActivity/GettingActive/5-Steps-to-Loving-Exercise-Or-At-Least-Not-Hating-It_UCM_445812_Article.jsp. Son erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. Son erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 5. What is Cardiac Rehabilitation? https://www.aacvpr.org/Portals/0/Resources/CRFactSheet112.pdf. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2015. 6. Leon AS, et al. Cardiac Rehabilitation and Secondary Prevention of Coronary Heart Disease. Circulation 2005;111(3):369-76.