Koroner Kalp Hastalığı ve Egzersiz

Koroner arter hastalarında egzersizin; vücut kompozisyonun iyileştirilmesinde, kas kuvveti ve dengenin artırılmasında, yaşam süresinin uzatılmasında ve psikolojik durumun iyileştirilmesinde çok olumlu etkileri vardır.

Düzenli egzersiz yapmak kalp hastalıkları ve şeker hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olur. Aynı zamanda yüksek tansiyon ve felç riskinin de azalmasını sağlar.

• Kalp hastaları güvenli bir şekilde egzersiz yapmak ve egzersizden ideal düzeyde faydalanmak için egzersiz programına doktorlarına danışarak başlamalı, mutlaka doktorlarından bir egzersiz reçetesi almalıdırlar.
• Önerilen egzersiz süresi haftada 150 dakikadır. Yani haftanın 5 günü 30'ar dakika egzersiz yapılmalıdır.
• Egzersizin yoğunluğu hafif-orta düzeyde (yanındaki ile konuşabilecek ama şarkı söyleyemeyecek zorlukta) olmalıdır. Egzersiz yapmaya yeni başlıyorsanız yavaş başlayıp zamanla önerilen egzersiz süresine çıkmalısınız.

Kalp hastaları ne tür egzersizler yapabilir?

Ağırlık kaldırmaya veya vücuda yük bindirmeye yönelik, kasların hareket etmeyen bir cisme karşı gerginleştirilmesini içeren egzersizler kalp hastaları için zararlı olabilirler. Bu türden barfiks, şınav ve halter gibi ağır sporlardan kaçınmak gereklidir. Önerilen spor türleri geniş kas gruplarını içeren tempolu yürüyüş, yüzme, bisiklete binme, masa tenisi, dans, hafif tempolu koşma gibi egzersizlerdir.

Egzersiz yaparken nelere dikkat etmeliyiz?

• Başlamadan önce 5-10 dakika ısınma egzersizleri yapılmalıdır.
• Egzersiz sırasında aşırı kan basıncı yükselmelerinden kaçınılmalıdır.
• Egzersizlerin sonunda aktivite düzeyi yavaş yavaş azaltılmalıdır ve 5-10 dakika soğuma egzersizleri yapılmalıdır.
• Egzersiz sırasında nefes tutulmamalıdır. Egzersiz sırasında nefesi tutmak, kanın kalbe geri dönüşünü azaltır.

Egzersiz sırasında aşağıdaki belirtilerden birini hissettiğinizde, hemen egzersizi bırakın ve doktorunuza başvurun:

• Göğüs ağrısı veya rahatsızlık hissi
• Baş dönmesi veya bayılma
• Ciddi nefes alamama hissi
• Düzensiz kalp atımı
• Aşırı yorgunluk

Kalp atım hızı kaç olmalıdır?

Egzersiz yapılırken kalp atım hızı kontrol edilmelidir. Bunun için kalp atım hızını sayabileceğiniz gibi kalp atım hızını gösteren bir aleti de kullanabilirsiniz. Hedef kalp atımınızı belirlemek için egzersiz boyunca belirli aralıklarla:

• Bir elinizin işaret ve orta parmağını birleştirerek diğer elinizin bileğinin iç kısmında damarlarınızın üzerine hafifçe bastırın ve nabzınızı bulun.
• 10 saniye kadar nabzınızı sayın ve bir dakikalık değeri bulmak için 6 ile çarpın.
• Hedef kalp atım hızını basit bir formülle hesaplayabilirsiniz:
  220’den yaşınızı çıkartarak elde ettiğiniz değerin önce %50’sini, sonra da %70’ini hesaplayarak kalp atım hızının bu iki nabız aralığında olmasına dikkat etmelisiniz.
  
  Örneğin 50 yaşındaysanız:
  220-50 =170
  170/100x50 = 85
  170/100x70 = 119
  
  Yani 50 yaşındaki birinin hedef kalp atım aralığı 85-119’dur.

Aşağıdaki tabloda yaşa göre hedef kalp atım hızları verilmiştir. Maksimum kalp atımı 220’den yaşınızın çıkarılmasıyla hesaplanır.

Bazı tansiyon ilaçları kalp atımını düşürürken bazı tiroit ilaçları kalp atımını hızlandırabilir. Bu nedenle kullandığınız ilaçların neler olduğunu söyleyerek hedef kalp atımınızın kaç olması gerektiğini doktorunuza danışın.

Referanslar: 1. Türk Kardiyoloji Derneği. Koroner Arter Hastalarında Güvenli Fiziksel Egzersiz https://www.tkd.org.tr/kardiyobil/kalp-ve-yasam/koroner-arter-hastalari-fiziksel-aktivite. Son erişim tarihi: 23 Eylül 2016. 2. Türk Kardiyoloji Derneği. Kalbiniz Ne Kadar Genç? http://www.tkd-online.org/images/DKG/KalbinizNeKadarGenc_Brosur.pdf. Son erişim tarihi: 23 Eylül 2016. 3. American Heart Association. Recommendations for Physical Activity in Adults. http://www.heart.org/HEARTORG/HealthyLiving/PhysicalActivity/FitnessBasics/American-Heart-Association-Recommendations-for-Physical-Activity-in-Adults_UCM_307976_Article.jsp#.V0hDy5GLTIU. Son erişim tarihi: 7 Kasım 2016. 4. American Heart Association. Getting Started - Tips for Long-term Exercise Success. http://www.heart.org/HEARTORG/HealthyLiving/PhysicalActivity/GettingActive/Getting-Started---Tips-for-Long-term-Exercise-Success_UCM_307979_Article.jsp#.V-U14fCLTIU. 23 Eylül 2016. 5. Türk Kardiyoloji Derneği. Herkes egzersiz yapabilir mi? https://www.tkd.org.tr/kardiyobil/home/murat-ersanli-yazi. Son erişim tarihi: 23 Eylül 2016. American Heart Association. All About Heart Rate (Pulse). http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/More/MyHeartandStrokeNews/All-About-Heart-Rate-Pulse_UCM_438850_Article.jsp. Son erişim tarihi: 7 Kasım 2016.