Ritim Bozuklukları Nasıl Teşhis Edilir?

Doktorunuz önce ritim bozukluğunun kalbin neresinde başladığını ve anormal olup olmadığını öğrenmek için bazı testler uygulayacaktır. Ritim bozukluklarının teşhisinde kullanılan başlıca testler şunlardır:

Elektrokardiyografi (EKG)

Ritim bozukluklarını tanımlamak için genellikle elektrokardiyografi (EKG) kullanılır. EKG kalbin elektriksel atımları ile ilgili grafiksel bir kayıt oluşturur. EKG yapılabilmesi için sağlık çalışanı kollara, bacaklara ve göğüs üzerine elektrot adı verilen küçük bantlar yerleştirir. Bunlar acı vermez. Bu elektrotların farklı şekilde kombinasyonlarının yapılması ile kalbin elektriksel aktivitesi ile ilgili farklı kayıtlar alınır ve bilgisayara veya kağıda kaydedilir. Doktorlar dalgaların şekillerini ve boyutlarını, dalgalar arasındaki zamanı, kalp atım hızını ve kalp atımının düzenli olup olmadığını kontrol ederler. Bu test kalp ve kalbin ritmi ile ilgili önemli bilgiler verir. Ancak sadece işlem sırasında oluşan ritim bozukluklarını gösterir.

Holter testi

Normal EKG tekniği ile saptanamayan ritim bozukluklarını teşhis etmek için bu yöntem kullanılır.  Bu testte kalp ritmi, hastaya takılan holter adı verilen portatif bir  cihaz ile 24 saat takip edilip kaydedilir. EKG’de olduğu gibi elektrotlar göğse yapıştırılır. Kablolar 24 ila 48 saat boyunca çalışabilen, taşınabilir, pille çalışan bir kaydedicide toplanır. Test sırasında normal aktivitelerinizin birçoğunu yapabilirsiniz. Bir günlük tutmanız veya aktivite ve belirtilerinizin kaydını tutmanız gerekebilir. Ölçüm sürecinin sonunda, kaydedicinin belleği bir bilgisayarda analiz edilir. Böylece gün içerisinde meydana gelen ritim bozuklukları saptanmış olur.

Olay kaydedici (Transtelefonik monitör) 

Bazen ritim bozukluğu belirtileri çok nadir ortaya çıkar veya o kadar hızlı geçer ki doktora veya hastaneye yetişemezsiniz. Bu gibi durumlarda, geçici olay monitörü kullanılabilir. Bu monitörü bir veya iki ay boyunca evde kullanabilirsiniz. Şikayetleriniz ortaya çıktığında, kaydediciyi takarak kayıt alırsınız. Daha sonra alınan kayıtlar doktorunuz tarafından değerlendirilir.

Efor testi (Stres Testi)

Efor testi egzersiz sırasında kalbinizin nasıl çalıştığını anlamasında doktorunuza yardımcı olur. Bu ritim bozukluklarını tetikleyen ve teşhis edilmesini kolaylaştıran (böylece uygun tedavisini sağlayan) bir testtir. Efor testi şüphelenilen ritim bozukluğunun tamamen egzersiz ile ilişkili olduğu düşünülen kişiler için uygun bir testtir. Egzersizin ritim bozukluğunu kötüleştirip kötüleştirmediğini bilmek önemlidir. Efor testinde bir koşu bandında yürümeniz veya koşmanız– veya sabit bir bisiklet çevirmeniz– istenir ve bu sırada kalp atım hızınız ve ritminiz izlenir.

Tilt testi (Eğik masa testi)

Tilt testi tekrarlayan baygınlık nöbetleri olan kişiler için önerilmektedir. Bu test kalp atım hızınızın ve kan basıncınızın ayakta veya yatar pozisyonda olmanıza bağlı olarak nasıl değiştiğini gösterir. Bu testte, ihtiyaç duyulursa ilaç verilebilmesi için koldan damar yolu açılır. Hasta test öncesinde kalp ritmini takip etmek amacıyla EKG cihazına (kalbin elektrik aktivitesini kaydeden cihaz) bağlanır. Tansiyonun takip edilmesi amacıyla hastanın koluna tansiyon aletinin manşonu bağlanır. İşlem, eğimi ayarlanabilen bir masa yardımı ile yapılır.

Ekokardiyografi (EKO)

Ekokardiyografi ses dalgaları kullanılarak kalbin hareketli görüntülerinin alınmasını sağlayan bir testtir. Bu işleme kalp ultrasonu da denir. Ultrasonu bir bebeğin gelişimini takip etmek için kullanılan yöntem olarak düşünebilirsiniz, ancak ultrason dalgaları aynı zamanda kalbin boyutunu, yapısını ve hareketlerini de göstermektedir. Bu basit, ağrısız test kalp ritim bozukluklarıyla ilgili değerli bilgiler sağlamaktadır.

Elektrofizyolojik Çalışma

Bu metot şüphelenilen ancak teşhis edilmesi zor ritim bozukluklarının açığa çıkartılması açısından oldukça değerli bir tanı yöntemidir. Bu prosedür lokal anestezi ile yapılmaktadır. Kasıklarda bulunan damarlar yoluyla kalbe yerleştirilen elastik, ince ve uzun bir tüp olan kateter adı verilen cihazlarla kalbin elektriksel faaliyetleri hakkında oldukça detaylı bilgi sahibi olunur. Böylelikle ritim bozukluğunun özellikleri ve nereden kaynaklandığı saptanabilir.

Referanslar: 1. American Heart Association. Common Tests for Arrhythmia. http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Arrhythmia/SymptomsDiagnosisMonitoringofArrhythmia/Common-Tests-for-Arrhythmia_UCM_301988_Article.jsp. Son erişim tarihi: 13 Temmuz 2015. 2. Tilt table testi (eğik masa testi) için hastanın bilgilendirilmiş onam (rıza) belgesi. http://www.tkd.org.tr/~/media/files/tkd/hasta-onam-formlari/tilt_testi_onam_formu.pdf. Son erişim tarihi: 13 Temmuz 2015. 3. American Heart Association. What Is Echocardiography? http://www.heart.org/idc/groups/heart-public/@wcm/@hcm/documents/downloadable/ucm_300438.pdf. Son erişim tarihi: 13 Temmuz 2015.